Sau thời kỳ giãn cách do Covid, chúng tôi có chuyến đi dã ngoại bằng xe máy tới chùa Trăm Gian. Chùa ở xã Tiên Phương, huyện Chương Mỹ, Hà Nội.

Buổi sáng, trời khá gió nhưng không mưa. Trục đường Lê Văn Lương – Hà Đông – Hà Tây ngày chủ nhật còn tương đối vắng, nhịp giao thông đông đúc thường gặp vẫn chưa hoàn toàn trở lại.

Trên trục đường này, có thể thấy rõ tốc độ phát triển đô thị của Hà Nội đang tiến triển tới đâu. Dọc đường Lê Văn Lương là các cao ốc bê tông san sát cao tới chóng mặt.

Ra gần tới sông Đáy là cảnh làng quê với lũy tre xanh và cây cối um tùm. Con sông Đáy vẫn còn “chân quê”. Hai bên bờ sông chưa kè, để tự nhiên với những lũy tre xanh và cỏ rậm ven bờ.

Nơi giao thoa giữa xưa và nay, phố và làng

Khi nhìn thấy bên phải đường có dãy núi lô xô thì đã tới gần chùa Trăm Gian. Khu vực này là quang cảnh làng quê đổi mới. Nhà gạch mái ngói, cây nhãn xen lẫn nhiều nhà bê tông, nhôm kính.

Chúng tôi dừng chân ở quán cà phê, nước vối trước khi lên chùa. Quán cà phê dưới gốc cây cổ thụ. Ông bán hàng kiêm trông xe chia sẻ mới có khách trở lại mấy ngày gần đây. Gần đó có vài hàng bán rong, người nải chuối, người mớ lạc…đúng kiểu chợ quê.

Một điều rất đặc biệt là quang cảnh, không gian nơi đây là sự giao thoa giữa xưa và nay, giữa phố và làng.

Bên những bậc thang lên chùa là một đàn lợn đen được chăn thả tự nhiên. Một chú bò tha thẩn gặm cỏ bên hồ sen.

Chùa Trăm Gian có một trăm gian chùa?

Chùa Trăm Gian là một trong bốn ngôi chùa cổ nổi tiếng ở Xứ Đoài là chùa Thầy, chùa Tây Phương, Chùa Trăm Gian và Chùa Trầm.

Ngôi chùa từ thế kỷ 12 này có phong cảnh thiên nhiên rất đẹp. Chùa tọa lạc trên một ngọn đồi trồng toàn thông, nhìn xuống một hồ sen súng. Xưa kia, chắc chắn quang cảnh chùa còn ấn tượng hơn nhiều.

Có nhiều lý giải về tên chùa là “Trăm Gian”. Chắc chắn một điều là chùa xưa kia rất bề thế trong khuôn viên rất rộng.

Thăm chùa Trăm Gian

Các bậc thang bằng đá dài dẫn lên chùa.

Đầu tiên sẽ gặp hồ sen. Tháng 10, sen đã lụi, chỉ còn hoa súng. Cạnh hồ là cụm bàn ghế đá, có lẽ để ngắm sen vào mùa. Một chú bò gặm cỏ thái bình bên cạnh hồ sen.

Các bậc thang dẫn lên chùa chính được trang trí bằng một đôi rồng đá cổ được báo chí nhắc tới nhiều.

Hai khu mộ của các sư trụ trì nằm ở hai bên gian thờ chính. Những ngôi mới xây xen lẫn những ngôi rất cổ. Lại gặp một chú bò gặm cỏ thái bình ở đây. :-))))

Tháp chuông lấp ló giữa rừng thông rất đẹp và nên thơ. Có lẽ vị trí tháp chuông này là lý tưởng nhất để ngồi chơi vãn cảnh chùa. Nằm ở lưng chừng đồi, nhìn xuống hồ sen. Một bà bán hàng rong bày quả thông và chổi bằng lá thông ra bán. :-)))

Ngôi chùa chính khá to rộng xây bằng gạch và các cánh cửa hoàn toàn bằng gỗ. Đặc biệt là có một bàn thờ đá vuông vắn khá to ở phía trước. Phía bên trái bàn thờ đá là một chú rùa đá đội bia. Phía bên phải, nằm hơi cách biệt một chút cũng có rùa đội bia đá.

Dẫn lên chùa là các bậc cầu thang đá, khá hẹp, hai bên bậc cầu thang có rồng đá trang trí.

Kiến trúc chùa Trăm Gian mộc mạc, đơn giản tới tối giản.

Hai bên ngôi chùa chính là hai cây hoàng lan cổ thụ đang mùa ra hoa thơm nhè nhẹ.

Chùa Trăm Gian có các pho tượng cũng rất nổi tiếng. Tiếc rằng, chùa vẫn chưa mở cửa cho khách thăm quan.

Chùa Trăm Gian, không gian còn một chút này 

Tôi phải thú thật mới tới thăm Chùa Trăm Gian lần đầu. Tôi rất thích phong cách kiến trúc tối giản trong không gian thoáng đãng của ngôi chùa này.

Trong những không gian như vậy, ta có thể hoàn toàn thư giãn.

Nhưng tôi không tránh được ấn tượng là không gian xưa này đang rút về “cố thủ” trong những tường ngăn.

Ngoài kia, cuộc sống sôi động dường như đang muốn lấn sâu vào khuôn viên chùa.

Ngay bên kia hồ sen là dãy nhà mới xây, xe ô tô nườm nượp.

Có vẻ như các sư trụ trì của chùa Trăm Gian cũng muốn bắt nhịp hơn với đổi mới. Một công trình lớn đang xây để làm nơi dạy phật giáo.

Lần sau quay lại chùa, chắc chắn sẽ có nhiều điều thay đổi. Chùa Trăm Gian ngày 17/10/2021